WAEL weet het wel!

Projectleider Tina van Wouw is trots en vooral hoopvol. ‘Dit kan voor veel jongeren in de regio Haaglanden echt het verschil maken.’ WAEL is gebouwd voor gebruik op een telefoon en is op termijn ook in de appstore te vinden.

Bron: Ingrado Magazine.

Tekst: Yolanthe van der Ree

Foto: ROC Mondriaan

WAEL komt voort uit een van de vsv-maatregelen in de regio: Maatwerktraject Onderwijs en Arbeid (MOA) waaraan Van Wouw sinds 2016 door ROC Mondriaan als projectleider is uitgeleend. ‘MOA richt zich op jongeren van 16 tot 27 jaar met complexe problematiek op een of meerdere terreinen van wat we de “big five” noemen: wonen, financiën, fysieke & mentale gezondheid, school en werk & tijdsbesteding. Dit zijn jongeren met een gebrekkig netwerk die behoefte hebben aan een betekenisvolle volwassene, iemand die zo lang bij ze blijft als nodig is, samenwerkt met relevante partijen en zo nodig de regie voert.’

Maatwerkcoaches

Aan het traject zijn 14 maatwerkcoaches verbonden met verschillende achtergronden, van gedragswetenschappers, schuldhulpverleners en agogen tot ervaringsdeskundigen op verschillende terreinen. Alle vo-, vso- en mbo-scholen en scholen in een gesloten setting in de regio Haaglanden kunnen jongeren aanmelden. Afhankelijk van de problematiek worden zij gekoppeld aan een van de coaches. Kyra Brocke, hbo-student Toegepaste psychologie en stagiaire bij MOA en WAEL, is een van hen. Haar motivatie is zowel professioneel als persoonlijk: ‘Al sinds het begin van mijn opleiding verdiep ik mij in het voorkomen van voortijdig schoolverlaten. Zelf heb ik als mbo-student weinig steun gekregen terwijl ik die hard nodig had. Ik kampte met problemen als gevolg van dyslexie en kreeg te horen dat ik het hbo nooit zou halen. Ook zag ik medestudenten in de problemen komen en de school verlaten. Ik heb toen alles op alles gezet om te bewijzen dat ze ongelijk hadden en zo kwam ik op het hbo terecht. Binnen MOA werk ik onder begeleiding van andere maatwerkcoaches en begeleid ik enkele jongeren’.

Olifantenpaden

‘De maatwerkcoaches zijn de hele dag op zoek naar oplossingen die er meestal nog helemaal niet zijn’, zegt Van Wouw, ‘en moeten daarvoor regelmatig olifantenpaden creëren. Ze kijken breed naar de problematiek van een jongere, voeren de regie en doen een beroep op deskundigen uit veel disciplines. Zo verzamelen ze enorm veel informatie, het zijn wandelende informatiebronnen. Alles zit in hun hoofd. Om deze informatie te borgen en ook te delen met anderen, hebben we in 2019 een aanvraag ingediend bij het Innovatiefonds van ROC Mondriaan. We wilden alle informatie die we verzameld hadden onderbrengen op één plek en breed kunnen delen. Die aanvraag werd gehonoreerd en dat was de start van de digitale vraagbaak WAEL. Met de “proof of concept” wonnen we de Mondriaan Innovatieprijs 2022. Tijdens de coronapandemie kregen we middelen uit het Nationaal Programma Onderwijs toebedeeld waardoor we drie programmeurs aan het ontwikkelteam hebben kunnen toevoegen en echt konden gaan bouwen. Stagiaires van verschillende opleidingsrichtingen binnen het mbo en hbo hebben daarbij geholpen.’

Geen vraag is te gek voor WAEL (spreek uit als wa-el), genoemd naar de Syrische ict-stagiair die de proof of concept ontwikkelde. Van Wouw: ‘De betekenis van zijn naam is “degene die jou verder helpt in tijden van nood”. Dat is toch prachtig? Weet je het even niet meer? WAEL weet het wel! Inmiddels is de student Wael afgestudeerd op de website WAEL en is hij aangenomen op de ict-afdeling van ROC Mondriaan.’

Simpel en objectief

Veel jongeren verzuipen als ze gaan zoeken via Google en bovendien is alle informatie erg talig, zegt Van Wouw. ‘We hebben geprobeerd om WAEL zo simpel, anoniem en objectief mogelijk te houden. Alle informatie is ondergebracht in zes thema’s: lichamelijke gezondheid, geestelijke gezondheid, financiën & juridisch, wonen, school en werk & tijdsbesteding. Stagiaire Kyra Brocke is betrokken bij de ontwikkeling en het ‘vullen’ van Wael. ‘Elk thema heeft weer subthema’s waardoor je verfijnder kunt zoeken. Omdat jongeren misschien niet zo snel via de thema’s zullen zoeken, kun je je vraag ook letterlijk intypen en dan geeft WAEL aan waar je je antwoord kunt vinden. Het systeem stelt ook gerelateerde hulpvragen zodat je steeds dichter bij het juiste antwoord kunt komen. Als het een vraag is die nog niet eerder is gesteld, dan neemt WAEL hem automatisch op.’

Hulpvragen

Brocke richt zich op de hulpvragen. ‘Welke hulpvragen zouden jongeren kunnen stellen op de verschillende thema’s, welke vragen zou ik zelf willen stellen? We hebben jongeren van onder meer de opleiding Social work gevraagd welke vragen zij konden bedenken. Al die vragen hebben we toegevoegd in WAEL, voorzien van een antwoord en gekoppeld aan relevante organisaties. Websites waar een student absoluut niets te zoeken heeft, zitten er niet in. Als een jongere zoekt op anorexia zal zij of hij niet een link naar pro-anasites tegenkomen.’

Van Wouw: ‘Wij geven niet zelf de antwoorden, maar verwijzen naar betrouwbare en onafhankelijke bronnen zoals de Rijksoverheid, de GGD, politie en hulpverleningsinstellingen. Als we kunnen kiezen, kiezen we de informatie die het meest toegankelijk is voor jongeren.’

WAEL wordt op verschillende manieren gevoed, onder meer door vragen die de maatwerkcoaches tegenkomen. ‘Anderzijds houden wij onze oren en ogen goed open’, zegt Van Wouw. ‘We houden sociale media in de gaten omdat jongeren daar hun problemen en vragen ook plaatsen. TikTok heeft een bijna diagnosticerende functie. Vragen of problemen die daar rondgaan, kunnen we direct aan WAEL koppelen. Een recent voorbeeld is “needling”, jongeren die tijdens het uitgaan geprikt worden met een naald. Daar maken ze zich zorgen over.’

Onderhoud en redactie

Hoe wordt het systeem onderhouden en blijft het actueel? Van Wouw: ‘De programmeurs met wie we dankzij de NPO-middelen hebben kunnen samenwerken, hebben “cognitive search” toegevoegd aan de applicatie waardoor WAEL een zoekmachine is die zichzelf leert en actualiseert. Als bijvoorbeeld op een gekoppelde site een adres of telefoonnummer verandert, dan verandert dat automatisch ook binnen WAEL. Als gebruikers een vraag stellen die nog niet eerder is gesteld, komt die automatisch in het systeem terecht en dan kan de redactie daarmee aan de slag.’

WAEL werkt met een redactie van stagiaires en Michel Buizer is eindredacteur. ‘Ik controleer alles wat er in WAEL geplaatst wordt op taal en inhoud. En van nieuwe organisaties die zich aanmelden, check ik eerst of de websites geschikt zijn voor onze doelgroep. Er zijn op dit moment 1700 instellingen en organisaties vertegenwoordigd in WAEL.’

Voorlichting

Docenten, slb’ers en zorgprofessionals zijn erg blij met WAEL zeggen Van Wouw en haar collega’s. ‘De problematiek is vaak zo complex, het is moeilijk je weg te vinden. WAEL levert de hulpbronnen. Zo zijn ze minder tijd kwijt aan zoeken en is er meer tijd om jongeren te begeleiden.’

WAEL kan de wereld in en de voorlichting is van start gegaan. Eerst binnen ROC Mondriaan waar een barista-koffiebus langs alle campussen reed om WAEL onder de aandacht te brengen en in de introductieweek van het schooljaar 2022/2023 hebben alle docenten en studieloopbaanbegeleiders een les over Wael gekregen. Zo weten zij wat er te halen valt en kunnen zij hun studenten goed informeren. In het najaar volgen activiteiten in de gehele regio als duidelijk is hoe WAEL verder uitgerold wordt.

Meer informatie: https://www.wael.nl/