Van goed zijn naar goed worden
Een succesvolle samenwerking tussen Gespecialiseerd Onderwijs en Jeugdhulp biedt leerlingen de juiste zorg op het moment dat zij die het meeste nodig hebben. Dit was de belangrijkste conclusie van het landelijke symposium Zorg in Onderwijstijd dat plaatsvond op het VSO Heuvelrug College in Zeist op 27 november. Ook Met Andere Ogen was aanwezig op deze inspirerende dag. Programma-adviseur Vera Naber was een van de deelnemers aan het panelgesprek
Twee scholen, Rafael in Utrecht en VSO Heuvelrug College, voeren samen met zorgpartners Reinaerde en Youké een innovatieve pilot uit, waarbij zorg in onderwijstijd wordt geboden via een collectieve financiering. Bijzonder aan deze pilot is dat 23 gemeenten gezamenlijk de financiering verzorgen, wat de basis vormt voor de collectieve aanpak. Naast de brede steun voor de pilot, die mogelijk wordt gemaakt door een netwerk van diverse partners, werd ook de complexiteit van het vraagstuk aangestipt. Vanuit de landelijke politiek werd tijdens het symposium benadrukt dat de regio al uitstekende resultaten boekt en niet hoeft te wachten op wetswijzigingen, maar juist meteen vanuit de onderliggende bedoeling kan doorgaan.
Positieve resultaten van de pilot
De voorlopige resultaten van de pilot zijn veelbelovend. Het werken zonder beschikkingen voorkomt administratieve vertragingen, waardoor leerlingen sneller de zorg krijgen die ze nodig hebben. Dit leidt niet alleen tot een doelmatiger inzet van zorg, maar ook tot kortere zorgtrajecten, waardoor meer leerlingen toegang krijgen tot (kortdurende) zorg. Deze bevindingen werden gedeeld met de aanwezige stakeholders, waaronder vertegenwoordigers van het ministerie van OCW, het ministerie van VWS, Inspectie van het Onderwijs, beleidsmakers van gemeenten, samenwerkingsverbanden, PO-Raad en Sectorraad GO.
Wouter Hart: 'Terug naar de bedoeling'
Tijdens het symposium gaf Wouter Hart, auteur van Verdraaide Organisaties, een inspirerende lezing. Hart benadrukte dat het essentieel is om de standaard soms aan te passen om te kunnen bieden wat werkelijk nodig is. Hij stelde: "Als we alleen kijken naar rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid, missen we de bedoeling." Volgens Hart is het belangrijk om niet alleen goed te willen zijn, maar ook goed te willen worden, en riep hij de aanwezigen op om terug te gaan naar de bedoeling en te werken vanuit ‘gerechtvaardigd vertrouwen’.
Paneldiscussie over de toekomst van de pilot
Het symposium werd afgesloten met een panelgesprek onder leiding van Mari Carmen Oudendijk. Het panel bestond uit onder andere Fawzia Nasrullah, bestuursvoorzitter van PCOU Willibrord, Renate van Dijk, bestuursvoorzitter van Stichting Verderwijs, Vera Naber, netwerkregisseur bij 'Met Andere Ogen', Nanette Smit, beleidsmaker bij het ministerie van VWS, en Angèle Welting, wethouder van Zeist.
Er was brede steun voor het voortzetten van de collectieve financiering van de pilot, maar ook erkenning van de complexiteit van de verantwoording en financiering. Nanette Smit van het ministerie van VWS benadrukte dat de regio niet hoeft te wachten op wetswijzigingen om door te gaan, aangezien de pilot al goed werkt en dicht bij de bedoeling staat. De wetswijziging kan nog wel drie jaar duren, maar de pilot draagt al bij aan de richting die de nieuwe wet moet inslaan.
Niet alles is altijd meetbaar
Angèle Welting voegde eraan toe dat niet alles altijd meetbaar is, maar wel merkbaar. De pilot legt de nadruk op preventief werken, zoals het voorkomen van thuiszitters. Renate van Dijk stelde dat gespecialiseerde scholen essentieel zijn voor leerlingen met specifieke zorgbehoeften en dat het recht op zorg in onderwijs een noodzakelijke voorwaarde is voor gelijke kansen. "Zorg in onderwijstijd is geen luxe, maar een noodzakelijke voorwaarde voor succesvol onderwijs en een waardevolle plek in de maatschappij", aldus Van Dijk.
Afsluiting Het symposium bood een platform voor inspirerende gesprekken en leidde tot de conclusie dat de pilot verder moet worden voortgezet. Dick Schiethart, gepensioneerd journalist en bestuurder bij Forniamo, sloot af met de oproep om altijd de vraag te stellen: "Wat is de bedoeling?" Het komende halfjaar zullen de betrokkenen zich richten op het verdere vervolg van de pilot en de ontwikkeling van een structurele oplossing voor zorg in onderwijstijd.