Almere

Almere is met 209.000 inwoners de achtste stad van Nederland. De stad heeft ongeveer 20.000 basisschoolleerlingen op 72 scholen. De zestien scholengemeenschappen voor voortgezet onderwijs hebben ruim 13.000 leerlingen. Zes stedelijke voorzieningen bedienen bijna 1.500 leerlingen. De stad kent één samenwerkingsverband Passend Onderwijs voor primair en voortgezet onderwijs. Ook is er één centrale organisatie (JGZ Almere) voor alle jeugdgezondheidszorg voor jeugdigen van 0 tot 18 jaar. JGZ Almere is ook een erkende verwijzer naar jeugdhulp.

Vanuit één visie aan de slag

In Almere werken het samenwerkingsverband Passend Onderwijs Almere, JGZ Almere, scholen en schoolbesturen, jeugdhulp en de gemeente al veelvuldig samen. Vanuit één visie en gedeelde doelen zetten we ons in voor samenhangende hulp aan kinderen en gezinnen. Dit uit zich onder andere in een gezamenlijke afsprakenkaders met veel aandacht voor:

• gelijke kansen en een gezonde ontwikkeling in de eerste levensjaren (0-6 jaar).
• de kwaliteit van (leerkrachten in) het onderwijs en het opleidingsaanbod op alle leerniveaus. 
• optimale samenwerking tussen (passend) onderwijs, kinderopvang, welzijn, sport, cultuur, jeugdgezondheidszorg, jeugdhulp, armoedebestrijding, bedrijfsleven en de veiligheidsketen. 
• de afstemming en integratie tussen onderwijs en arbeidsmarkt.

Pilots en projecten

Kinderopvang, onderwijs, jeugdhulp, de gemeente en andere maatschappelijke organisaties vinden elkaar ook binnen allerlei pilots en projecten. Bijvoorbeeld:

• Integrale vroeghulp richt zich op kinderen met een (mogelijke) ontwikkelachterstand of beperking. Er is ook nadrukkelijke aandacht voor de ouders. Zij krijgen begeleiding tot zij zelfstandig verder kunnen in het gezin of totdat een vervolghulptraject start.
• Kinderopvangprofessionals met vragen over de ontwikkeling van een kind kunnen terecht bij het consultatiebureau van JGZ Almere. Jeugdhulpprofessionals observeren het kind in de groep of bieden lichte begeleiding. In de pilot Sterke start onderzoeken MEE en Vitree hoe Almere de zorgstructuur rond de kinderopvang verder kan versterken. Alle basisscholen in Almere Haven doen mee aan Sterk in de wijk. Er is een nauwe samenwerking tussen intern begeleiders en jeugdverpleegkundigen om snel en adequaat in te spelen op vragen van kinderen en ouders. Er is aanbod van voorlichting en groepstrainingen voor kinderen en kortdurende begeleiding voor ouders (OKé op school). Verder kunnen professionals individuele gedragsproblemen van kinderen aanpakken, inclusief hulp aan de ouders 
  (Sterk in de klas). De afspraak is dat in 2022 alle wijken werken met Sterk in de wijk.
• Elke basisschool heeft een zorgteam. In dat team zitten minimaal een intern begeleider, een schoolmaatschappelijk werker of jeugdarts en een orthopedagoog of psycholoog. Op het voortgezet onderwijs, het praktijkonderwijs (PrO) en het Orthopedagogisch Didactisch Centrum (OPDC) is er een zorgadviesteam (ZAT). Op drie scholen is een succesvolle pilot uitgevoerd met een ‘ZAT 2.0’. Het team bestaat in dat geval uit een zorgcoördinator, een leerplichtambtenaar, een jeugdverpleegkundige, een jongerenmaatschappelijk werker, een jeugdarts en een medewerker van Passend Onderwijs Almere. Regelmatig sluiten een politieagent en een medewerker van de geestelijke gezondheidszorg aan. De afspraak is dat in 2022 alle middelbare scholen werken met een ZAT 2.0.
• Basisschool De Archipel heeft zeer moeilijk lerende leerlingen. Vrijwilligers van MEE begeleiden en coachen de kinderen onder supervisie van een consulent. De consulent maakt met de ouders en de intern begeleider een plan. De adviezen en oefeningen van therapeuten (logopedie, fysiotherapie, ergotherapie) zijn hier onderdeel van. De ambitie is om de samenwerking met MEE uit te breiden naar andere scholen. MEEdoen is ook beschikbaar in de kinderopvang voor peuters die niet goed mee kunnen in de groep.
• Via onderwijs-jeugdhulparrangementen bieden jeugdhulpverleners op school en waar nodig thuis ambulante hulp zonder beschikking op stedelijke voorzieningen. Belangrijke doelen zijn het voorkomen van schooluitval en inzet van gespecialiseerde jeugdhulp en het bevorderen van de veiligheid op school en de tevredenheid van leerlingen en ouders. Er zijn ook leerlingen voor wie een onderwijs-jeugdhulparrangement niet voldoende past. Daarom kent Almere ook jeugdhulp-onderwijsarrangementen. De jeugdhulp is in dat geval voorwaardelijk voor de leerlingen om onderwijs te volgen.

Blijven leren, innoveren en inspireren

Almere wil gezamenlijk blijven leren, innoveren en inspireren. We zien hierbij veel kansen in de uitwisseling met andere regio’s. Gezamenlijke vraagstukken om de komende tijd verder uit te diepen zijn bijvoorbeeld: hoe komen we tot een intensievere rol van en samenwerking met ouders? Hoe werken we nog meer preventief op de voorschool en in het reguliere onderwijs, zodat we instroom voorkomen in het speciaal (basis)onderwijs en de zwaardere jeugdhulp? En hoe voorkomen we dat de financiële omstandigheden effectieve hulp aan kinderen en ouders te veel onder druk zetten?

Meer weten over de Almeerse aanpak? Neem dan contact op met Henriëtte van Aken via havaken@almere.nl.